विशेष

भारतात तृतीयपंथीय (Transgender / तृतीयपंथीय समुदाय) लोकांचे हक्क २०१४ मध्ये सुप्रीम कोर्टाने दिलेल्या ऐतिहासिक नालिनी नागराजन (NALSA) निर्णयानुसार मान्यता मिळाली आहे. या निर्णयानंतर तृतीयपंथीय लोकांना केवळ ओळख मिळाली नाही, तर त्यांचे मानवी हक्क व सामाजिक सुरक्षा सुनिश्चित करण्याचा मार्गही खुले झाला. १. ओळख आणि नागरिकत्वाचे हक्क तृतीयपंथीयांना ‘लिंग ओळख’ निवडीची स्वातंत्र्य मिळते: पुरुष, महिला किंवा […]

महाराणी पुण्यश्लोक अहिल्याबाई होळकर यांचे सामाजिक योगदान पुण्यश्लोक अहिल्याबाई होळकर याचं प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण कुशल शूरवीर मराठा प्रांताच्या महाराणी अहिल्याबाई होळकर यांचा जन्म 31 मे 1725 ला महाराष्ट्रातील अहमदनगर जिल्ह्यात जामखेड नजीकच्या चौंडी गावी झाला. अहिल्याबाई या चौंडी गावचे पाटील माणकोजी शिंदे आणि सुशीलाबाई यांची लाडकी कन्या! अहिल्याबाईंचे वडील पुढारलेल्या विचारधारेला मानणारे होते त्यांच्या

श्री बसव (ज्याला बसवेश्वर किंवा बसवण्णा असेही म्हणतात) हे भारतातील लिंगायत धार्मिक पंथाचे संस्थापक म्हणून ओळखले जातात. त्यांनी सामाजिक परिवर्तन घडवून आणले, ज्याला अनेकदा “क्रांती” म्हणून संबोधले जाते ज्यामध्ये त्यांनी खालच्या जातीतील लोकांना देव किंवा शिव यांच्या उच्च विचारसरणीत बदलले. ते स्वभावाने-गूढवादी, आवडीने- आदर्शवादी, व्यवसायाने- राजकारणी, चवीने-अक्षरांचा माणूस, सहानुभूतीने- मानवतावादी आणि दृढनिश्चयाने समाजसुधारक असे त्यांना

आंबेडकरांबद्दल आक्षेपार्ह वक्तव्य केल्याप्रकरणी विद्यार्थी, मुख्याध्यापकांसह 9 जणांना बेंगळुरूमध्ये अटक. भीमराव आंबेडकर आणि दलितांबद्दल आक्षेपार्ह टिप्पणी करणाऱ्या भाषनेवरून बंगळुरू पोलिसांनी सोमवारी जैन विद्यापीठाच्या सेंटर फॉर मॅनेजमेंट स्टडीजच्या सात विद्यार्थ्यांसह नऊ जणांना अटक केली, असे द इंडियन एक्सप्रेसने वृत्त दिले आहे. विद्यापीठाचे प्राचार्य डॉ. दिनेश निळकांत तसेच स्किट झालेल्या कार्यक्रमाचे आयोजक यांनाही अटक करण्यात आली आहे.

सर्वोच्च न्यायालय भारतातील द्वेषयुक्त भाषण समस्येचे निराकरण करू शकते ? बर्‍याच घटनांमध्ये, न्यायालयाने म्हटले आहे की द्वेषयुक्त भाषण रोखणे कठीण आहे, अनेकदा अधिकार्‍यांकडून कारवाई न केल्यामुळे आणि काहीवेळा कायद्यातील त्रुटींमुळे.भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाने 2 फेब्रुवारी रोजी द्वेषयुक्त भाषण रोखण्यासाठी मूलभूत समस्यांवर प्रकाश टाकला. सर्वोच्च न्यायालयाच्या आदेशानंतरही अधिकारी द्वेषयुक्त भाषणाच्या घटनांवर कोणतीही कारवाई करत नसल्याबद्दल खेद व्यक्त

देव कुणीही पाहिला नाही. ज्यांनी देवाचा साक्षात्कार झाल्याचा दावा केला; त्यांना इतरांना देव दाखविता आला नाही. सर्वच धर्मांमध्ये देवाच्या नावाने थोतांड आहे. जोपर्यंत धर्मगुरू ही व्यक्तीपूजक संकल्पना अस्तित्वात असेल तोपर्यंत देवाचे अस्तित्व कायमराहील. मानवी सामर्थ्य अमर्याद असून, त्याच्या कल्पनांना मर्यादा नाही, या कल्पना प्रत्यक्षात उतरविण्याच्या त्याच्या बुद्धी, जिद्द आणि कार्यशक्तीलाही तोड नाही. अंधश्रद्धा ही जी

देण्यात आलेल्या अल्पवेळात मला दोन प्रश्नांचा शोध घ्यावयाचा आहे: एक म्हणजे, मला बौद्ध धम्म का प्रिय आहे आणि दुसरा म्हणजे वर्तमान परिस्थितीत तो जगासाठी कसा उपयुवत आहे.इतर सर्व धर्म ईश्वर, आत्मा, मृत्यूनंतरची अवस्था अशा गोष्टींचा शोध घेतात. बौद्ध धम्मात मात्र ज्या तीन तत्त्वांचा एकत्रितपणे विचार केला आहे तसा इतर धर्मामध्ये दिसून येत नाही. हा धम्म

महाराष्ट्राच्या इतिहासातील एक क्रांतिकारी आणि परिवर्तनास आरंभ करणारी घटना म्हणजे छत्रपती राजर्षी शाहू महाराज आणि डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर यांची भेट होय. सण 1919 मध्ये माणगांवला झालेल्या परिषदेमध्ये या दोन्ही महापुरुषांची भेट झाली. आभाळा एवढी अफाट उंची असलेले निधड्या छातीच्या बेडर महामानव यांची भेट ही अविस्मरणीय आहे. 1919 ला माणगांवच्या परिषदेमध्ये डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर म्हणतात, “आपल्या राज्यात बहिष्कृतांना