महाकवी नामदेव ढसाळ यांच्या कविता
महाकवी नामदेव ढसाळ यांची समाजस्थिती विषद करणारी एक कविता…
‘ तहाची कविता ‘
व्हा, रे ..आता शहाणे
शोधू नका ‘ बहाणे..
आपलीच ‘ लोक ‘हरली
आपल्यातल्या ‘ तहा ‘ ने…!
आपल्याच ‘ बहाद्दराने
केलिया ‘आपली ‘ दैना
आपल्या ‘लोकांविरोधी
आपलीच ‘ भिम सैना….!
आपल्यातूनी’ पळाला
शत्रूस ..तो ‘ मिळाला..
देई ऊलट ..आरोळी
‘ तुम्हा ‘ भीमच’ ना कळाला…!”
आपल्याच ‘ माणसाचं
चाले ‘ निराळं ‘ डोकं
आपल्याला’ पाडणारी
आपली ‘खट्याळ ‘लोकं..!”
अकलेचा ‘आलेख ‘आमच्या
कधीही सरळ’ ना “गेला
बापाच्या.. ‘विरोधात
मुलगाच ‘ऊभा’ केला…!”
परक्या ‘घरात ‘सत्ता
आम्हीच ‘देत’ गेलो
आपल्याच समाजाची
‘ मज्जाच ‘ घेत गेलो…!”
सतराशे’ साठ ‘आम्ही
अमुक ‘टमुक’ गटाचे ‘
‘कसू -कसून ‘ आटे
गेलेत.. रे..नटाचे….!”
दोरी’ जरी’ जळाली
तरी ‘ पिळ ‘ जात नाही
टिकाविना ..रिकामा
इथे ‘ ईळ ‘जात नाही..!”
सोडून द्या ते ‘पक्ष’
सोडा मनाचा’ हट्ट’
बांधा एकीची ‘मुठ’
आवळूनी घ्या रे ‘ घट्ट..
कळते बघा आम्हाला,
वळत ..कसे रे नाही…?
त्यांना दिव्याची “गाडी
तुम्हीच का ‘ पायी पायी…?”
आपलेच लोक झाले
आपलेच हाड ‘ वैरी..
झाडून आपल्यावरती
आपल्याच ‘पाच” फैरी…!”
आपलेच ‘ गार ‘ केले
आपल्याच माणसाने
गाऊन पुन्हा आपल्याच
पराभवाचे” गाणे…!”
– पँथर नामदेव ढसाळ
======================
पाण्याविना समाज माझा
जेव्हा तडफडून मरत होता ,
सांगा हिंदुत्वाद्यांनो ,
तेंव्हा देव तुमचा काय करत होता?
सात कोटी दलितांचे ओझे जेव्हा
माझा भीम एकटा पेलत होता ,
तेव्हा डोंगर उचलणारा तुमचा हनुमान
काय झाडावरली माकडं झेलत होता?
बहुजनांच्या मुक्तीसाठी
जेव्हा भिम मनुस्मृती जाळत होता,
तेव्हा विश्वनिर्माता ब्रम्हदेव
तुमचा काय श्रावण पाळत होता .
त्या पुण्यातल्या भिमाकोरेगावमध्ये
जेव्हा एक महार ५६ पेशवे कापत होता
तेव्हा हाती सुदर्शन चक्र घेवून
श्रीकृष्ण,काय मेंढरं राखत होता ….
*महाकवी पद्मश्री पँथर नामदेव ढसाळ
