Uncategorized

भारताच्या सामाजिक सुधारणेच्या इतिहासात महात्मा ज्योतिराव गोविंदराव फुले यांचे नाव अत्यंत आदराने घेतले जाते. त्यांनी शेतकरी, स्त्री आणि दलित समाजासाठी आयुष्यभर संघर्ष केला. परंतु त्यांचा प्रेरणादायी कार्य आणि विचार केवळ त्यांच्यापुरते मर्यादित नव्हते—त्यांचा कुटुंबही त्यांच्या सामाजिक कार्यात सहभागी होता. चला, तर त्यांच्या कुटुंबवृक्षावर एक नजर टाकूया. ज्योतिराव फुले यांचे मूळ पूर्ण नाव: ज्योतिराव गोविंदराव फुले […]

काल बाबासाहेबांच्या अमेरिकेतील व लंडन मधील प्रवास वाचला आणि स्वतःच्या स्तिथी विषयी विचार करत गेलो. अमेरिकेतले पाहिले ६ महिने बाबासाहेबांनी शिक्षण/वाचन म्हणून काहीच केले नाही. एक तरुण विद्यार्थ्यांसारखे बाबासाहेब सुद्धा अमेरिकन culture ला प्रभावित होऊन सुरुवातीच्या काळात आनंद घेतला. पण एक दिवशी रात्री ३ वाजताच्या दरम्यान त्यांना लक्षात आले की त्यांच्या येथे येण्याचा उद्देश हा

२४ सप्टेंबर १८७३ रोजी क्रांतिबा फुले यांनी सामाजिक समता व समताप्रधान समाजनिर्मितीसाठी १४० वर्षापूर्वी पुणे येथे ”सत्यशोधक समाजाची” स्थापना केली होती. क्रांतिबा फुले यांनी सत्यशोधक विवाहपध्दती या नावाची एक अभिनव सामाजिक व धार्मिक क्षेत्रात मूलभूत परिवर्तन करणारी क्रांतिकारी पध्दत अमलात आणली. स्वत: जोतिरावांनी ब्राह्मणांच्या गैरहजेरीत सत्यशोधक विवाहपध्दतीने लग्ने लावली. सत्यशोधक समाजाच्या वतीने शूद्रातिशूद्रांच्या मुलांना शैक्षणिक

आदिनाथ घाडगे, हा विद्यार्थी परदेशी शिष्यवृत्ती अंतर्गत सध्या University of Aberdeen येथे Artificial Intelligence विषयात PhD करत आहे. ऑक्टोबर महिन्यात अभ्यासक्रम मुदतवाढीकरिता त्याने समाज कल्याण कडे अर्ज केलेला आहे. मुदतवाढीच्या मंजुरीकरिता तो सातत्याने शासनाकडे पाठपुरावा करत होता. परंतु त्यास शासनाचे मंजुरीपत्रक मिळाले नाही.परिणामी त्याला शिष्यवृत्तीची पुढील रक्कम मिळाली नव्ह्ती. त्याचा परिणाम त्याचे अभ्यासक्रम व दैनंदिन

पाली भाषा ही प्राचीन लोकभाषा असून ती प्राचीन बौद्ध साहित्याची परिभाषा आहे.’पाली’चा आर्थ पालन अथवा रक्षण करणे असा होतो. भ.बुद्धांनी तत्कालीन सर्वसामान्य लोकांच्या मागधी भाषेत आपल्या धम्माचे त्वज्ञान समजाऊन सांगितले.बुद्धधम्माचे ‘त्रिपिटक’ हे ‘पाली’ भाषेत लिहिलेले आहे.त्रिपिटकात बुद्धाचे धम्मोपदेश संकलीत करून ते समजावून सांगितलेले आहेत.म्हणून ‘पाली’ ही ‘बुद्धवाणी’ आहे. प्राचीन बौद्ध साहित्यकार बुद्धघोषाने ४ शतकात “पाली”

भगवान बुद्धांचे अमर्यादित सद्गुण आहेत, पण त्यापैकी थोडे म्हणजे नऊ सद्गुण येथे दिले आहेत. आपण दररोज तसेच वेळोवेळी पाली भाषेमध्ये असलेल्या या नऊ गुणांचे पठण करीत असतो पण त्यांचा अर्थ समजावुन घेण्याचा प्रयत्न करीत नाही, कष्ट करीत नाही. म्हणुनच येथे मराठीमध्ये अर्थ देण्याचा प्रयत्न करीत आहे. १) अरहं अरहं म्हणजे भगवान बुद्धांनी आपल्या सर्व दुर्गुणांचे